Đông Trùng Hạ Thảo | Thần Dược Kỳ Diệu Của Y Học Cổ Truyền

Vào mùa hè, nấm Cordyceps sinensis ký sinh trên ấu trùng bướm, hút chất dinh dưỡng từ ấu trùng và phát triển thành sợi nấm. Khi mùa đông đến, ấu trùng chết và nấm tiếp tục phát triển, nhú lên khỏi mặt đất như một cọng cỏ. Do đó, nó có tên gọi là “Đông trùng hạ thảo”, nghĩa là “mùa đông là con sâu, mùa hè là cây cỏ”.

Đặc điểm:

• Đông trùng hạ thảo có phần đầu (thảo) màu nâu sẫm, dài khoảng 3 – 5 cm và phần thân (trùng) màu vàng nâu, dài khoảng 4 – 8 cm.
• Khi sờ vào sẽ có cảm giác mềm mại, dẻo dai.
• Sở hữu mùi thơm đặc trưng của nấm và thảo mộc.

Công dụng của Đông trùng hạ thảo theo Y học cổ truyền

Đông trùng hạ thảo được biết đến như một vị thuốc quý trong Đông y từ hơn 1.500 năm trước. Theo y học cổ truyền, Đông trùng hạ thảo có vị ngọt, tính ôn, và được cho là có tác dụng rất tốt trong việc bồi bổ nguyên khí và tăng cường sức khỏe, cụ thể là:

Bổ phế, ích thận:

• Giúp trị ho khan, ho có đờm, ho lâu ngày, ho ra máu.
• Hỗ trợ điều trị các bệnh về phổi như hen suyễn, viêm phế quản mãn tính.
• Bổ thận tráng dương, tăng cường chức năng sinh lý ở nam giới.
• Chữa di tinh, mộng tinh, tiểu đêm nhiều lần.

Bổ sung tinh huyết, tăng cường sức khỏe:

• Giúp bồi bổ nguyên khí cho cơ thể, cải thiện sức khỏe
• Thức đẩy sự hoạt động hệ miễn dịch, giảm tỉ lệ mắc bệnh.
• Làm chậm lão hóa, giảm nếp nhăn, giúp làn da tươi trẻ, căn mịn và đầy sức sống.

Nghiên cứu khoa học về Đông trùng hạ thảo

Thành phần dinh dưỡng

Không chỉ y học cổ truyền, y học hiện đại cũng đã thừa nhận những công dụng to lớn của Đông trùng hạ thảo, đặc biệt là đối với quá trình phòng chống và hỗ trợ chữa trị các bệnh nan y như ung thư. Những nghiên cứu chuyên sâu về Đông trùng hạ thảo đã chỉ ra nhiều thành phần dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe, tiêu biểu như:

• Cordycepin: Một loại nucleoside có khả năng chống oxy hóa, kháng viêm và chống ung thư.
• Adenosine: Một loại nucleoside có tác dụng điều hòa nhịp tim, huyết áp và cải thiện chức năng phổi.
• Beta-glucans: Một loại polysaccharide giúp tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.
• Axit amin thiết yếu: Cung cấp các axit amin mà cơ thể không thể tự tổng hợp.
• Vitamin và khoáng chất: Bao gồm vitamin B1, B2, B12, C, D, E, K, kali, canxi, magie, selen, kẽm…

Nghiên cứu về tác dụng của Đông trùng hạ thảo

Hỗ trợ điều trị ung thư

Một số nghiên cứu cho thấy Đông trùng hạ thảo có thể giúp hỗ trợ điều trị ung thư bằng cách ức chế sự phát triển của tế bào ung thư và tăng cường hiệu quả của hóa trị liệu. Việc tiêm 6 gram Đông trùng hạ thảo mỗi ngày kết hợp với hoá trị trong vòng 2 tháng đã giảm đáng kể kích thước khối u. Nó cũng được xem là vị thuốc bổ giúp khôi phục các tế bào bị tổn thương và duy trì sức khỏe cho cơ thể.

Các nghiên cứu được công bố trên tạp chí “Cancer Letters” và tạp chí “Oncology Reports” cho thấy Đông trùng hạ thảo có thể ức chế sự phát triển của tế bào ung thư phổi và tăng cường hiệu quả của hóa trị liệu trong điều trị ung thư gan.

Chống lão hóa

Trong Đông trùng hạ thảo chứa nhiều chất chống oxy hóa, bao gồm cordycepin, polysaccharides, adenosine, và các vitamin. Các chất chống oxy hóa này giúp bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do, là nguyên nhân chính gây lão hóa và nhiều bệnh mãn tính.

Một số nghiên cứu trên động vật như chuột, sâu bướm cho thấy Đông trùng hạ thảo giúp cải thiện trí nhớ, giảm stress, tăng cường hoạt động của enzyme và kéo dài tuổi thọ. Một nghiên cứu nhỏ trên người cũng cho thấy rằng Đông trùng hạ thảo giúp cải thiện chức năng phổi và giảm viêm ở người cao tuổi.

Cải thiện chức năng tim mạch

Thành phần dinh dưỡng của Đông trùng hạ thảo có bao gồm những hợp chất sinh học quan trọng như adenosine, cordycepin, axit béo không no, D-mannitol, polysaccharides, vitamin và khoáng chất. Các chất này có khả năng tăng cường lưu thông máu, tăng lượng máu và oxy cung cấp cho tim, giảm cholesterol và nguy cơ xơ vữa động mạch, bảo vệ tim khỏi các tổn thương do oxy hóa.

Năm 2016, một nghiên cứu đã được thực hiện với 60 bệnh nhân suy tim được chia thành hai nhóm, một nhóm sử dụng Đông trùng hạ thảo và nhóm còn lại dùng giả dược. Sau 12 tuần, nhóm sử dụng Đông trùng hạ thảo có cải thiện đáng kể chức năng tim, bao gồm khả năng co bóp tim và sức chịu đựng.

Tác dụng tăng cường hệ miễn dịch

Đông trùng hạ thảo có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch bằng cách kích thích sản xuất các tế bào miễn dịch và tăng cường hoạt động và điều hòa hệ miễn dịch của cơ thể, giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh tự miễn dịch như lupus ban đỏ, viêm khớp dạng thấp và bệnh Crohn.

Cách sử dụng Đông trùng hạ thảo hiệu quả

Liều lượng sử dụng

Theo khuyến cáo, liều lượng mà một người trường thành nên sử dụng trong một ngày là khoảng 2-3g, có thể chia nhỏ liều lượng và sử dụng trong ngày. Đây là liều dùng trong phạm vi an toàn, ít gây ra các tác dụng phụ nhất.

Ngoài ra, để đảm bảo hiệu quả tốt nhất của dược tính, bạn cần sử dụng liên tục trong một thời gian dài, khoảng từ 3-6 tháng.

Lưu ý khi sử dụng

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng Đông trùng hạ thảo tương đối an toàn khi sử dụng. Tuy nhiên, một số người có thể gặp các tác dụng phụ như buồn nôn, tiêu chảy, hoặc dị ứng. Do đó, cần lưu ý một số vấn đề sau đây để tránh những tác dụng phụ không mong muốn:

• Không sử dụng cho phụ nữ mang thai và cho con bú, trẻ em dưới 12 tuổi, người có mẫn cảm với các thành phần của Đông trùng hạ thảo hoặc bệnh nhân cần chuẩn bị phẫu thuật.
• Nên sử dụng vào buổi sáng hoặc buổi trưa, trước bữa ăn.
• Không nên dùng chung Đông trùng hạ thảo với các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá.
• Bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.

Một số phương pháp sử dụng

Trà Đông trùng hạ thảo

Dùng Đông trùng hạ thảo để pha trà được xem một trong những cách sử dụng phổ biến nhất bởi phương pháp chế biến và bảo quản đơn giản, đồng thời vẫn giữ được phần lớn dược tính quan trọng. Ngoài ra, dạng lỏng sẽ giúp cơ thể dễ hấp thụ chất dinh dưỡng hơn. 

Sau đây là cách pha chế hiệu quả và đơn giản nhất:

Đối với Đông trùng hạ thảo khô:

1. Rửa sơ Đông trùng hạ thảo với nước ấm để loại bỏ bụi bẩn.
2. Cho vào ấm trà.
3. Tráng trà bằng 50ml nước sôi rồi đổ bỏ.
4. Cho nước nóng khoảng 70-80°C vào đầy ½ ấm trà và hãm trong 10-15 phút.
5. Thưởng thức trà nóng hoặc lạnh tùy theo sở thích.

Đối với đông trùng hạ thảo tươi:

1. Rửa sạch Đông trùng hạ thảo.
2. Cho vào ấm trà.
3. Cho nước nóng khoảng 70-80°C vào đầy ½ ấm trà và hãm trong 5-10 phút.
4. Thưởng thức trà nóng hoặc lạnh tùy theo sở thích.

Lưu ý:

• Nên sử dụng nước nóng khoảng 70-80°C để pha trà, không nên dùng nước sôi vì sẽ làm mất đi dưỡng chất của Đông trùng hạ thảo.
• Có thể pha trà Đông trùng hạ thảo với các loại thảo mộc khác như táo đỏ, kỷ tử, hoa cúc, nụ hoa nhài… để tăng hương vị và dưỡng chất.
• Nên uống từ 1 đến 2 lần/ngày vào buổi sáng hoặc sau bữa ăn để phát huy hiệu quả tốt nhất.

Viên nang

Viên nang là một dạng Đông trùng hạ thảo đã trải qua quy trình chế biến đặc biệt, được người tiêu dùng ưa chuộng bởi độ tiện dụng và nhỏ gọn. Sau đây là một số ưu điểm của Viên nang Đông trùng hạ thảo:

• Viên nang đã được phân liều chính xác, giúp bạn kiểm soát hàm lượng đông trùng hạ thảo nạp vào cơ thể.
• Dễ dàng bảo quản.
• Sử dụng dễ dàng và thuận tiện, kể cả khi bạn đi làm, du lịch, hoặc công tác.

Để sử dụng viên nang Đông trùng hạ thảo một cách hiệu quả nhất, bạn cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế. Liệu lượng sử dụng thường phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe và cơ địa của người dùng, do đó nên tránh việc sử dụng tùy tiện dẫn đến quá liều hoặc những tác dụng phụ không đáng có.

Một số cách chế biến khác

• Chế biến thành các món ăn hấp dẫn: cho nấm Đông trùng hạ thảo khô vào món như cháo, súp, canh, hoặc các món hầm,.. khi đã chín rồi tắt bếp, sau đó khuấy đều rồi dùng ngay.
• Ngâm mật ong: dùng 5 gam Đông trùng hạ thảo kết hợp với 500ml mật ong, sau đó đậy kín nắp từ 20 ngày đến 1 tháng là dùng được.
• Ngâm rượu: cho 5 gam Đông trùng hạ thảo ngâm với khoảng 1 lít rượu trắng, đóng kín nắp. Ngâm ít nhất trong 1 tháng là có thể sử dụng.

Trên đây là tất tần tật những thông tin cơ bản về Đông trùng hạ thảo. Chúng tôi hy vọng bài viết sẽ cũng cấp cho các bạn những kiến thức cần thiết về loại dược liệu quý giá này. Nếu bạn còn điều gì thắc mắc hay bạn còn biết thêm thông tin gì về Đông trùng hạ thảo hãy comment ý kiến của mình ngay bên dưới bài viết này nhé!