Đông trùng hạ thảo tổng quan, phân loại, tác dụng, cách dùng

Đông trùng hạ thảo không phải tự nhiên mà được mọi người nhắc đến với nhiều tên gọi như “thần dược” “vàng mềm Tây Tạng” “biệt dược tiền tỷ”. Loại thảo dược này không nhưng quý hiếm mà giá của nó còn rất đắt, không những vậy nhiều loại đông trùng hạ thảo có giá trị lên đến hàng tỷ đồng. Vì vậy nhiều người đã thắc mắc về loại dược liệu quý hiểm này. Qua bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về đông trùng hạ thảo, sự hình thành, đặc điểm, quy trình nuôi cấy, thu hoạch và cách nhận biết phân loại đông trùng hạ thảo.

Đông trùng hạ thảo, sự hình thành, đặc điểm, quy trình nuôi cấy thu hoạch và cách nhận biết

Đông trùng hạ thảo là gì? là con côn trùng hay là loại cây thực vật?

Đây là sản phẩm kì diệu của thiên nhiên vĩ đại.

• Tên thường gọi: Đông trùng hạ thảo
• Các tên gọi khác: Nấm đông trùng hạ thảo cordyceps, Đông trùng, Trùng thảo, Đông trùng thảo

Có thể nói, đây là một sản phẩm kỳ diệu của tạo hoá, của mẹ thiên nhiên vĩ đại. 

• Tên: Đông trùng hạ thảo
• Các tên gọi khác: Nấm đông trùng hạ thảo, Trùng thảo, Đông trùng thảo
• Họ: Nhục toà khuẩn

Đông trùng hạ thảo (tiếng anh là Cordyceps) là một loại nấm ký sinh và là sự kết hợp kì diệu giữa côn trùng và thực vật phát triển mạnh ở Tây Tạng hay trên các dãy núi cao Hymalaya. Bản chất là một dạng ký sinh từ loài nấm có tên Ophiocordyceps Sinensis, thuộc nhóm nấm Ascomycetes, sông ở trên cơ thể của các ấu trùng sau bướm thuộc chi Thitarodes Viette và Hepialus Armoricanus

Ngoài ra bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin đông trùng hạ thảo wiki tại đây

Sự hình thành kỳ diệu của đông trùng hạ thảo

Đông trùng hạ thảo sống ở đâu ngoài thiên nhiên, bạn có biết?

Từ xưa, ở vùng cao nguyên Tây Tạng có độ cao từ 3000 đến 5000m so với mực nước biển, người ta đã phát hiện ra loại ấu trùng non trong lòng đất, dùng rễ cây để ăn và giữ ấm cơ thể.

Mùa đông, loại nấm này sống ký sinh vào trong ấu trùng bằng cách hút các dưỡng chất của nó thông qua các sợi bên trong làm sâu non chết dần. Hiện tương này được gọi là đông trùng.

Đến mùa hạ, vào thời điểm ấm áp, ẩm ướt, nấm sống ký sinh sẽ mọc thân dài có màu nâu trên đầu sâu non và đam lên khỏi mặt đất như các loại cây thảo khác nên người ta gọi là hạ thảo.

Rất kì diệu phải không nào, và đó cũng cho ta biết rằng vì sao đông trùng hạ thảo lại có giá cao đến như vậy. Nó là sự kết hợp giữa đất trời, giữa đọng vật và thực vật.

Nhờ sự phát triển của khoa học hiện nay mà đông trùng hạ thảo đã có thể được sản xuất nhân tạo nhưng quá trình nuôi cấy và nhân giống cũng khá phức tạp.

Đặc điểm nhận biết đông trùng hạ thảo

Loại nấm đông trùng hạ thảo này có nhiều hình dáng rất đặc biệt

• Sâu và nấm mọc liền với nhau, dài khoảng 9 – 12cm và rộng chỉ 9 – 10mm
• Toàn thân có 8 cặp chân nhưng chỉ thấy rõ 4 cặp ở giữa phần bụng, rất dễ bị gãy.
• Phần thân giống như con tằm (sâu non) dài khoảng 3.5 – 5cm, bên ngoài có màu vàng còn bên trong có ruột màu trắng hỡi sẫm vàng.
• Phần khuẩn khoa mọc thẳng đứng bên trên như một thanh que có màu nâu sẫm và có chứa hạt mang nang bào tư. Phần đầu hơi phình to, dai và dẻo rất khó gãy cho dù đã được sây khô.

Những thành phần có trong con đông trùng hạ thảo

Nấm Trùng Thảo được y học cổ truyền xếp vào hàng cực phẩm với hàm lượng cao chất Cordyceptic Acid, Cordicepin, Adenosine, Hydroxyl Andenosine, HEAA, 6 loại Axit Béo, 16 loại Amino Axit, vi khoáng Al, K, Na, Si, Vitamin A, C, E, K, B2, B12.

Ngoài ra còn có D-mannitol – một loại đường có khả năng phòng chống các bệnh tiết niệu, phù não, thiểu niệu,…các hoạt chất khác như Cordycepin, Hydroxyethyl-adenosine và Cordiceptic acid có công dụng rất tốt trong việc kháng khuẩn và tiêu diệt virus gây bệnh. 

Chính vì những thành phần hóa học trên mà vị thuốc quý này mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và được xem là loại thảo dược quý, nguồn nguyên liệu bổ trong ẩm thực Việt.

Quy trình nuôi cấy thu hoạch đông trùng hạ thảo

Thường loại đông trùng hạ thảo trong thiên nhiên chỉ thu hoạch được vào mùa hè khoảng từ tháng 3 đến tháng 7.

Loại thảo dược này được thu hoạch nhiều tại cao nguyên Tây Tạng, Tứ Xuyên.

Hiện nay thì nấm đông trùng hạ thảo đã được nghiên cứu và nuôi trồng nhân tạo. Do hiện nay để thu hoạch đông trùng thảo trong thiên nhiên khá khó khăn vì phải leo lên những vùng núi cao trên 3500m.

Sau đây là kỹ thuật và quy trình nuôi cấy nấm đông trùng hạ thảo

Hướng dẫn trồng đông trùng hạ thảo

Giai đoạn 1 – Bắt đầu nuôi sợi 

• Cấy giống trùng thảo vào các lọ cơ chất.
• Chuyển đến phòng tối và đảm bảo điều kiện môi trường có độ ẩm từ 75 – 80%, nhiệt độ từ 18 – 20 độ C và lưu ý là cần phải ủ kín.

Sau khoảng 9 – 12 ngày, các sợi nấm sẽ ăn kín toàn bộ bề mặt của môi trường sinh khối.

Giai đoạn 2 – Tạo quả thể

Các lọ cơ chất sẽ được đưa đến phòng chiếu sáng để kích thích tạo quả thể. Lúc này nhiệt độ sẽ được điều chỉnh từ 18 – 20 độ C và độ ẩm dao động từ 75 – 80%. Mỗi ngày cần chiếu sáng 12 giờ với cường độ 1000 Lux.

Lưu ý: Mở cửa phòng mỗi ngày 2 lần, mỗi lần ít nhất 30 phút  vào sáng sớm và chiếu tối để không khí trong phòng nuôi được lưu thông. Sau 2 tuần, các sợi nấm sẽ từ từ xuất hiện trên bề mặt môi trường sinh khối.

Giai đoạn 3 – Tiến hành nuôi quả thể 

Môi trường và điều kiện lưu trữ ở các lọ cơ chất sẽ thay đổi. Nhiệt độ được giữ nguyên, tăng độ ẩm lên khoảng 80 – 85%. Mỗi ngày vẫn cần chiếu sáng 12 giờ nhưng giảm cường độ chiếu xuống còn 700 Lux.

Vẫn cần lưu thông không khí bằng cách mở cửa phòng 2 lần vào sáng và chiều. Sau 2 tháng, nấm trùng thảo sẽ mọc dài ra và xuất hiện bào tử nấm.

Giai đoạn 4 – Thu hoạch 

Các ngọn nấm sẽ chuyển sang màu vàng đậm hơn phần thân thì lúc đó có thể thu hoạch đông trùng hạ thảo nguyên con.

Nếu bạn nắm được kỹ thuật nuôi trồng qua 4 giai đoạn trên thì bạn có thể nuôi trồng và sản xuất đông trùng hạ thảo một cách quy mô hơn hoặc bạn có thể kinh doanh bằng cách chuyển giao công nghệ nuôi đông trùng hạ thảo.

Nhận biết và phân loại các loại đông trùng hạ thảo

Nấm đông trùng hạ thảo được chia ra làm 2 loại

Phân loại theo nguồn gốc

Đông trùng hạ thảo tự nhiên

Đây là loại được thu hoặc trên các vùng núi cao trên 4000m, rất quý hiếm và rất khó để thu hoặc, thường có giá trị cao và nhiều dưỡng chất hơn.

Đông trùng hạ thảo nuôi trồng nhân tạo

Đây là loại được nuôi cấy trồng nhân tạo, dựa trên công nghệ sinh học. Nấm Ophiocordyceps sinensis sẽ được nuôi cấy trên cơ thể ấu trùng non hoặc trên khối cơ chất khác như gạo lứt, đậu xanh, ngô…Giá rẻ hơn và dưỡng chất cũng gần sát với loại từ thiên nhiên.

Phân loại theo trạng thái

Đông trùng hạ thảo tươi

Đông trùng hạ thảo tươi là loại nguyên con, chưa khai thác quá 1 tháng và được bảo quản trong môi trường dưới -50 độ C. Đây là loại có thể giữ được gần như là nguyên vẹn dưỡng chất, giá trị vô cùng cao.

Đông trùng hạ thảo khô

Khi đã làm sạch, đông trùng hạ thảo sẽ được phơi khô để có thể dễ bảo quản. Dạng khô lại có thể để được lâu hơn, phù hợp sử dụng trong thời gian dài.

Phân loại theo hình thái

Con đông trùng hạ thảo

Đây là hình dạng mà bạn có thể dễ dàng nhìn thấy nguyên hình dạng của đông trùng thảo, bao gồm phàn thân ấu trùng và phần cây nấm mọc thẳng đứng từ phàn đầu của sâu non. Dạng này thường ăn sống hoặc dùng để sắt thuốc.

Nước đông trùng hạ thảo

Ở dạng nước thì các thành phần tinh túy nhất được chắt lọc sau đó đóng chai để có thể dễ dàng sử dụng hoặc uống trực tiếp.

Bột đông trùng hạ thảo

Đối với dạng bột thì nó được xay nhuyễn min, thường dùng để thêm vào các món ăn khi chế biến hoặc uống trà.

Viên thuốc đông trùng hạ thảo

Đối với dạng viên thì nó cũng là dạng bột nhưng khác là được nén vào viên con nhộng để dễ dàng bảo quản và sử dụng. Thường thì dạng này được uống trực tiếp.

Các loại phổ biến trên thị trường: viên nang đông trùng hạ thảo; viên đông trùng hạ thảo Hàn Quốc, Mỹ; đông trùng hạ thảo viên; đông trùng hạ thảo hộp gỗ 30, 60, 90 viên; viên hồng sâm đông trùng hạ thảo; thuốc bổ, thuốc tăng cân đông trùng hạ thảo.

Rượu đông trùng hạ thảo

Đông trùng thảo được ngâm với các lại rượu quý nên cao giá trị của sản phẩm và mùi vị cũng khá là độc đáo và trị được rất nhiều bệnh.

Trà đông trùng hạ thảo

Dạng này được dùng như các loại trà túi lọc. Bạn chỉ cần nhúng túi lọc vào cốc nước nóng, để một lúc cho các dưỡng chất ngấm vào tách trà rồi uống trực tiếp.

Một số loại đông trùng hạ thảo khác

Đông trùng hạ thảo sống; đông trùng hạ thảo hàn quốc dạng nước; sâm ngọc linh đông trùng hạ thảo; đông trùng hạ thảo nhân sâm; tỏi đen đông trùng hạ thảo; yến đông trùng hạ thảo; cà phê đông trùng hạ thảo; thực phẩm chức năng đông trùng hạ thảo; hoa đông trùng hạ thảo; bột đông trùng hạ thảo; cao linh chi đông trùng hạ thảo.

Tác dụng của đông trùng hạ thảo, những điều làm nên biệt dược tiền tỷ 

• Công dụng của đông trùng hạ thảo với tim mạch 

Hoạt chất D-mannitol giúp ổn định nhịp tim, tăng cường chức năng của hệ tim mạch, hỗ trợ lưu thông tuần hoàn máu, hạn chế nồng độ cholesterol trong máu, ngừa mỡ máu. 

• Tác dụng của đông trùng hạ thảo dạng nước giúp ngăn ngừa ung thư

Với những người khỏe mạnh, việc sử dụng vị thuốc này sẽ giúp làm giảm thiểu tối đa nguy cơ ung thư. Còn với những người đang điều trị ung thư, vị thuốc này sẽ giúp thu nhỏ kích thước khối u đồng thời ngăn chặn quá trình phát triển của tế bào ung thư.

• Tác dụng của đông trùng hạ thảo dạng viên giúp đẩy lùi bệnh tim mạch 

Nhờ khả năng ổn định nhịp tim và tăng cường chức năng tim mạch, loại dược liệu quý hiếm này rất hữu hiệu trong việc ngăn ngừa tắc nghẽn động mạch, đột quỵ, viêm cơ tim.

• Tăng cường hệ thống miễn dịch

Tăng cường miễn dịch tế bào, dịch thể. Giúp chống viêm nhiễm, ngăn chặn sự phát triển, lây lan của vi khuẩn, virus.

• Hệ nội tiết, sinh dục

Giúp phụ nữ điều hoà nội tiết tố, cải thiện chứng lạnh tử cung (trường hợp hiếm muộn, sảy thai).

• Giúp giảm cholesterol trong máu

Giúp ngăn ngừa và khắc phục các bệnh như béo phì, mỡ máu, gan nhiễm mỡ, xơ vữa động mạch,… đồng thời thúc đẩy khả năng lưu thông máu toàn cơ thể.

• Tác dụng cây đông trùng hạ thảo trong việc trao đổi chất

Tăng cung cấp và chuyển tải oxy, tăng lưu thông máu, hấp thu dưỡng chất, duy trì cơ thể khỏe mạnh.

• Tác dụng đông trùng hạ thảo khô giúp bổ thận

Tác dụng nhanh trong việc phục hồi và làm giảm triệu chứng viêm thận mãn, suy thận: liệt dương, di tinh, mệt mỏi, đau lưng, tê nhức các chi/khớp.

• Bổ phổi

Công dụng nhanh, mạnh với các bệnh hô hấp: ho, đàm, suyễn, viêm phế quản, lao phổi…

• Tác dụng của đông trùng hạ thảo với phụ nữ

• Tăng cường sức khỏe thể chất
• Nâng cao hệ miễn dịch
• Chống lão hóa
• Điều hòa nội tiết tố
• Giảm tình trạng mệt mỏi, stress.

Cách dùng đông trùng hạ thảo

Tùy thuộc vào loại đông trùng mà sẽ có những cách sử dụng khác nhau. Sau đây là một số cách sử dụng đông trùng hạ thảo phổ biến.

• Cách sử dụng đông trùng hạ thảo tươi nguyên con: Với loại nguyên con, bạn rửa sạch với nước ấm rồi ăn trực tiếp luôn.
• Cách sử dụng đông trùng hạ thảo khô: Thường dạng khô hay được chế biến ở dạng trà túi lọc, để dùng loại này thì bạn cần ngâm túi trà đông trùng hạ thảo vào tách nước ấm. Đợi khoảng 15 phút sau đó thưởng thức.
• Nấu thành món ăn: Khi chế biến các món ăn, đặc biệt là bột hoặc tỏi đen đông trùng thảo, bạn hãy thêm vị thuốc này vào như một nguyên liệu nấu nướng. Bạn có thể sử dụng dạng bột để dễ dàng kết hợp được với nhiều món ăn.
• Pha nước: Cho 5-7 sợi (nguyên con dạng tươi hoặc khô) vào ấm rồi đổ nước sôi vào. Ngâm khoảng 10 phút rồi rót ra uống. Ngoài ra, để dễ dàng sử dụng hơn, bạn có thể chọn dạng bột hoặc túi lọc để pha nước/trà. 
• Ngâm rượu: Dùng loại nguyên con (tươi hoặc khô đều được) xếp vào bình thủy tinh. Đổ rượu trắng vào bình và ngâm trong khoảng 1 tháng. Để gia tăng hiệu quả, chúng ta cũng có thể kết hợp thêm một số dược liệu khác để ngâm cùng như: Kỷ tử, nhân sâm, nhung hươu,…
• Uống chế phẩm dạng viên: Cũng như dạng nước, các sản phẩm từ đông trùng hạ thảo dạng viên nén có thể uống trực tiếp. Cách dùng đông trùng hạ thảo dạng viên là uống từ 1-2 viên/ngày vào trước hoặc sau khi ăn. 

Những thông tin cần biết khi sử dụng nấm đông trùng hạ thảo

Sau đây là các thông tin cần biết khi sử dụng và bảo quản loại biệt dược này.

Đối tượng sử dụng đông trùng hạ thảo

Đông trùng hạ thảo sử dụng được hết cho tất cả mọi người, điều đó là không đúng. Mặc dù có nhiều dưỡng chất nhưng sau đây là những đối tượng không nên dùng đông trùng hạ thảo:

Những đối tượng dưới đây không nên sử dụng trùng thảo:

• Trẻ nhỏ dưới 5 tháng tuổi không được dùng, trẻ dưới 2 tuổi cần tham khảo ý kiến người có chuyên môn.
• Bệnh nhân đang mắc các chứng bệnh tự miễn như lupus ban đỏ, đa xơ cứng, thấp khớp, rối loạn đông máu không nên dùng.
• Phụ nữ đang có thai hoặc đang trong thời gian cho con bú sữa mẹ thì không nên sử dụng để tránh ảnh hưởng đến em bé. Bên cạnh đó, phụ nữ đang trong chu kỳ kinh nguyệt cũng không nên dùng.
• Mặc dù tốt cho người gầy gò, ốm yếu, suy nhược nhưng dược thảo này lại không nên dùng cho người chuẩn bị phẫu thuật hoặc vừa mới phẫu thuật xong, sẽ làm tăng nguy cơ chảy máu, mất máu.

Một số tương tác có thể gặp khi dùng trùng thảo

Các chuyên gia cảnh báo rằng, trùng thảo có thể phát sinh tương tác với một số loại thuốc Tây y gồm có:

• Thuốc Cyclophosphamide (Cytoxan và Neosar)
• Một số thuốc có tác dụng làm giảm hệ miễn dịch như Simulect, Neoral, Sandimune, Zenapax, Imuran, Cellcept, Prograf,…
• Thuốc chống viêm và ức chế hệ miễn dịch Prednisone

Tốt nhất, để đảm bảo an toàn cho sức khỏe bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ khi đang trong quá trình điều trị bệnh lý có sử dụng thuốc Tây mà muốn dùng trùng thảo kèm theo.

Những lưu ý cần biết khi chế biến và sử dụng trùng hạ thảo

Để giữ được các dược tính của đông trùng thảo bạn cần lưu ý các vấn đề sau:

• Cân đối liều lượng sử dụng, không lạm dụng. Tuân thủ chặt chẽ liều lượng trong các bài thuốc để đảm bảo an toàn. 
• Không chế biến ở nhiệt độ quá cao, quá lâu với lửa lớn, sẽ làm mất dưỡng chất, khoáng chất, vitamin.
• Sắc thuốc bằng nồi kim loại có thể gây ra nhiều chất không tốt cho sức khoẻ, nên sắc bằng nồi đất hoặc ấm sứ.

Cách bảo quản trùng thảo đúng cách

• Đối với đông trùng thảo dạng tươi: Bạn nên bảo quản trong túi đóng kín hoặc tốt nhất nên hút chân không sau đó để ở ngăn đá, có thể dùng được hơn 1 tháng.
• Trùng thảo khô: Bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, không ẩm ướt.
• Các chế phẩm khác (túi lọc trà, cà phê, thuốc, nước uống, viên uống,…): Bảo quản theo hướng dẫn ghi trên bao bì sản phẩm.

Đông trùng hạ thảo giá bán bao nhiêu, mua ở đâu?

Bảng giá đông trùng hạ thảo hiện nay là bao nhiêu?

Giá đông trùng hạ thảo loại nuôi cấy trồng nhân tạo

Đối với các loại được khai thác tự nhiên, chủ yếu là nhập khẩu từ Tây Tạng và một số mơi có nấm Ophiocordyceps sinensis. Giá khoảng 50.000 USD – 90.000 USD/kg khô nguyên con ( tương đương 1,1 – 1,8 tỷ đồng). Tuy nhiên, mỗi năm Tây Tạng chỉ thu được tổng sản lượng trung bình là 80kg nên giá có thể cao hơn.

Giá đông trùng hạ thảo loại nuôi cấy trồng nhân tạo

• Loại nuôi cấy trên nhộng tằm tươi: ~8 triệu đồng/100gr.
• Loại cấy trên nhộng tằm sấy khô: ~6,4 triệu đồng/20gr.
• Loại nuôi cấy trên quả thể tươi: ~2 triệu đồng/100gr.
• Loại nuôi cấy trên quả thể khô sấy lạnh: ~ 3,3 triệu đồng/30gr.
• Loại cấy trên quả thể sấy đối lưu: ~1,5 triệu đồng/20gr.
• Loại bột sinh khối: ~1,5 triệu đồng/150gr.
• Loại thái lát: 1 triệu đồng/500gr.

Bên trên là mức giá tham khảo, để tư vấn chi tiết hoặc tham khảo giá chính xác bạn có thể liên hệ hotline: 0877539579 để được tư vấn

Mua đông trùng hạ thảo ở đâu thì uy tín, chất lượng nhất?

Nói đến Đông Trùng Hạ Thảo Thì Moon Light Garden là công ty chuyên cung cấp sỉ lẻ Nấm Đông Trùng Hạ Thảo Tươi uy tín nhất hiện nay.

Sản Phẩm được trồng tự nhiên trên nền đất giàu dinh dưỡng và sạch, sản phẩm. Đông trùng hạ thảo tươi của Moon Light Garden được thu hoạch bằng phương pháp thủ công, không sấy lạnh hay dùng các phương pháp bảo quản. Sản phẩm được dùng trực tiếp ngay khi thu hoạch và được giao tới khách hàng duới dạng sản phẩm tươi.

Liên hệ hotline: 0877539579 để được tư vấn

Một số sản phẩm và thương hiệu khác

Đông trùng hạ thảo Thiên Phúc, đông trùng hạ thảo Hàn Quốc, đông trùng hạ thảo Việt Nam, đông trùng hạ thảo Hima, đông trùng hạ thảo Aloha, đông trùng hạ thảo Quy Hoàng, kem Enya đông trùng hạ thảo, sâm ngọc linh đông trùng hạ thảo, đông trùng hạ thảo vinh gia, đông trùng hạ thảo dạng viên của mỹ, đông trùng hạ thảo Hector, đông trùng hạ thảo hàn quốc Samsung, đông trùng hạ thảo của nhật, đông trùng hạ thảo Takichi, đông trùng hạ thảo Trường An.

Hình ảnh đông trùng hạ thảo tại Moon Light Garden

Nấm đông trùng hạ thảo, một số câu hỏi thường gặp